Een divers publiek bereiken

In dit experiment onderzochten we de digitale pistes voor cultuurhuizen om een diverser publiek te bereiken. Het blijkt vooral een kwestie van lokaal maatwerk. Wat werkt voor het ene cultuurhuis, werkt niet per se voor het andere. Omwille van al die verschillende contexten kan Cultuurconnect geen kant-en-klare digitale dienst ontwikkelen voor àlle cultuurhuizen om een divers publiek te bereiken.  

Kaart en laptop bovenaanzicht.

Fase 1: Kennismaking met het thema

Tijdens een workshop in cc Het Bolwerk brachten we de grote lijnen van de uitdaging in kaart. Aanwezig waren de programmatoren en het communicatieteam van het cultuurcentrum, de bibverantwoordelijke en de diversiteitsmedewerker van de gemeente. We vroegen ons af welke tussenpersonen en organisaties in Vilvoorde interessante spelers zijn om mee te werken aan een experiment rond divers publiek. Alle partijen gaven hun eigen visie over het experiment, wat leidde tot een eerste lijst van behoeftes: meer diversiteit, met oog voor de buurt, vergrijzing tegengaan, inclusief imago weergeven ...

Tijdens deze eerste fase onderzochten we de succesfactoren en randvoorwaarden van bestaande (inter)nationale goede praktijken. Diversiteit staat in Nederland al geruime tijd hoog op de agenda en er zit veel ervaring bij culturele instellingen en in de privésector. Dit geldt ook voor Vlaamse regio’s waar superdiversiteit al langer een feit is, zoals Limburg omwille van het mijnverleden of steden als Antwerpen en Brussel.

We spraken met experten uit het middenveld en de privésector. Kunstenpunt lanceerde bijvoorbeeld Scan&do, een diepgaand traject voor de kunstorganisaties om duurzame veranderingen te implementeren in de hele organisatie: van programmatie tot personeel, publiekswerking en partnerschappen. Diversiteit is al zo al lang een feit in Vlaanderen dat er ondertussen een bloeiend aanbod van creatievelingen en bureaus met migratieroots is. We spraken met Allyens - de initiatiefnemers van het platform Mvslim - en Wannacatch, het bureau van Sihame El Kaouakibi (oprichtster van Let’s go Urban). 

We leerden dat intern draagvlak, duidelijke verwachtingen en een gemotiveerd team basisvoorwaarden zijn voor een succesvolle diversiteitswerking. Zo kan iedereen investeren in duurzame banden met de te bereiken gemeenschappen en worden alle facetten van je diversiteitswerking versterkt door de anderen. Bepaalde doelgroepen kan je extra aandacht geven als ze een prioriteit vormen voor jouw organisatie, maar bekijk het werk rond diversiteit vooral als een normaal onderdeel van je werking, niet als iets aparts.  

Fase 2: Onderzoeksvragen bepalen

Na de eerste literatuurscan en interviews met experten bleek de oorspronkelijke formulering van de uitdaging te breed om het concreet aan te pakken. We tekenden twee grote mogelijke invalshoeken uit voor nieuwe onderzoeksvragen:

  1. opportuniteiten rond het aanbod: Hoe kan ik als cc mijn programmatie en publiekswerking richten op divers publiek?
  2. opportuniteiten rond de werking: Wat kan ik als cc aan mijn werking veranderen op vlak van partnerschappen, samenwerkingen, interne communicatie om een diversiteitswerking te vergemakkelijken?    

We interviewden jongeren en volwassenen in de bib van Vilvoorde. We wilden weten hoe (potentiële) bezoekers met migratieachtergrond over het cultuurcentrum denken wat hun verwachtingen zijn ten opzichte van de cultuursector. Het sleutelwoord uit de interviews is herkenbaarheid. Zoals de literatuurstudie bevestigde, zorgt te veel homogeniteit op het podium voor frustratie en desinteresse. 
 

Lamp tegen de achtergrond van lichtjes, hand houdt vast.

Fase 3: Bevraging van cultuur- en gemeenschapscentra

Het onderzoek leverde heel wat inzichten op over de nodige grondslagen van een diversiteitswerking. Er moet aan bepaalde randvoorwaarden voor een diverse werking voldaan zijn voor je kan experimenteren met digitale kansen in de programmatie en/of de communicatie. Via een vragenlijst voor de Vlaamse cultuur- en gemeenschapscentra verkregen we een inzicht in de verschillende diversiteitswerkingen.

Fase 4: Stopzetting & aanbevelingen

We deelden onze kennis over micro-influencing en digitale prospectie via een nieuwsitem op onze website en een artikel in onze nieuwsbrief. Aangezien het bovenstaande onderzoek uitwijst dat een divers publiek bereiken een kwestie is van lokaal maatwerk, werd het experiment stopgezet. Wat werkt voor het ene cultuurhuis, werkt niet per se voor het andere. Omwille van al die verschillende contexten kan Cultuurconnect geen kant-en-klare digitale dienst ontwikkelen voor àlle cultuurhuizen om een divers publiek te bereiken.